فیلتراسیون فرایندی است که در آن ذرات معلق، ناخالصی‌ها یا آلاینده‌ها از یک سیال (مایع یا گاز) جدا می‌شوند. این فرایند معمولاً با عبور سیال از یک فیلتر یا ماده‌ای که توانایی جدا کردن ذرات ناخواسته را دارد، انجام می‌شود.
هدف فیلتراسیون
- حذف ذرات معلق: مانند گرد و غبار، رسوبات، ذرات میکروسکوپی.
- جداسازی مواد خاص: مانند مواد شیمیایی، فلزات سنگین یا میکروارگانیسم‌ها.
- بهبود کیفیت سیال: مثلاً شفاف‌تر کردن آب یا هوای تمیزتر.
انواع فیلتراسیون
- بر اساس حالت سیال:
- فیلتراسیون مایعات: برای تصفیه آب، روغن، و سایر مایعات.
- فیلتراسیون گازها: مانند فیلتراسیون هوا در دستگاه‌های تهویه مطبوع.
- بر اساس نوع فیلتر:
- فیلتراسیون مکانیکی: با استفاده از منافذ کوچک برای جدا کردن ذرات (مثل فیلتر کاغذی).
- فیلتراسیون شیمیایی: با واکنش شیمیایی ذرات را جدا می‌کند (مثل فیلترهای زغال فعال).
- فیلتراسیون بیولوژیکی: با استفاده از میکروارگانیسم‌ها برای تجزیه مواد ناخواسته (مانند فیلتراسیون در آکواریوم‌ها).
- بر اساس روش انجام:
- فیلتراسیون سطحی: ذرات روی سطح فیلتر گیر می‌افتند.
- فیلتراسیون عمقی: ذرات در داخل ساختار فیلتر به دام می‌افتند.
کاربردهای فیلتراسیون
- تصفیه آب: حذف رسوبات، باکتری‌ها و مواد شیمیایی مضر.
- صنایع غذایی و دارویی: حذف ذرات ناخواسته برای تولید محصولات خالص‌تر.
- سیستم‌های تهویه هوا: فیلتر کردن گرد و غبار و آلاینده‌های هوا.
- صنایع نفت و گاز: تصفیه روغن‌ها، سوخت‌ها و گازها.
- آزمایشگاه‌ها: جداسازی و خالص‌سازی مواد شیمیایی یا بیولوژیکی.
مزایای فیلتراسیون
- بهبود کیفیت سیال.
- حفاظت از تجهیزات صنعتی.
- افزایش عمر مفید سیستم‌ها.
- کاهش خطرات بهداشتی و زیست‌محیطی.
